Onverklaarbare eenzaamheid. Wat moet je ermee?

Ik voel me eenzaam, waarom?

De ironie van een ondefinieerbaar gevoel van eenzaamheid is dat je niet goed kunt genieten van datgene wat naar verwachting je eenzaamheid zou kunnen reduceren: het contact met de mensen om je heen. Je zou toch denken dat daar de oplossing ligt? Frustrerend.

Dus, als de contacten die je hebt niet het juiste medicijn blijken, wat moet je dan met dat gevoel van eenzaamheid? Bij anderen zijn helpt dan niet, jezelf een poosje afleiden helpt misschien tijdelijk. Maar komt het steeds terug en wil je ervan af, dan heeft het een andere aanpak nodig.

Waar je eenzaamheid wel over gaat

Waar gaat het dan wel over? Hoogstwaarschijnlijk gaat het gevoel van eenzaamheid verder terug. Het laat van zich horen om aandacht te vragen over iets van eerder uit je leven. Ik zal je een paar voorbeelden geven.

 

Madeleine had een thuis waar er goed voor haar werd gezorgd. Wat ze miste was persoonlijke betrokkenheid. Kunnen vertellen waar ze van binnen mee liep, dat gebeurde niet. Zo leefde ze nauw met anderen en toch stond ze er op een dieper niveau alleen voor.

Paul leerde al jong om datgene wat hem raakte te verbergen achter een glimlach. Hij dacht dat dat beter was voor iedereen. Zijn zorgzame karakter maakte dat hij anderen wilde sparen voor wat er in hem leefde. Zo liep hij er alleen mee rond.

Helma was enig kind. Ze zat vaak bij volwassenen als haar ouders visite hadden. De onderwerpen gingen meestal niet over dingen waar zij over wilde praten. Nu heeft ze zelf een gezin met vier kinderen en een uitgebreide kennissenkring. Toch voelt ze zich regelmatig eenzaam.

Rob had vroeger als jonge twintiger een eenzame ervaring. Hij deed auditie, iets wat spannend en belangrijk voor hem was. Vol adrenaline belde hij naar huis nadat hij de laatste ronde had gehaald. Zijn vader nam op. Die reageerde lauw  en vertelde hem hoe bang hij was geweest, zijn zoon op tv. Zou dat wel goed gaan? Rob hing op met een verlaten, mat gevoel.

 

Hoe iets voor je was

Ons lichaam is zo’n zuiver instrument, die weet nog hoe iets werkelijk voor je was. Hoe goed je je ook hebt geweerd en hoezeer je je leven misschien nu anders hebt ingericht, uiteindelijk komt naar boven hoe je je toen hebt gevoeld. Namelijk eenzaam. En dat blijft op je deur kloppen totdat iemand er contact mee maakt. Jijzelf bent daarvoor de aangewezen persoon.

In de sessies met mijn cliënten help ik hen in contact te komen met die oude indrukken van toen. Eerst vinden ze dat spannend, dat voelen van eenzaamheid en verdriet, maar uiteindelijk lucht het hen enorm op. Het is alsof iets eindelijk mag stromen wat lang samengebald zat in het lichaam. Het kan z’n weg naar buiten vinden en dat geeft veel ruimte.

 

Erachter komen waar het bij jou over gaat?

Ook als je niet in therapie zit kun je jezelf helpen om in contact te komen met de achtergrond van je eenzaamheid. Mensen zijn verschillend, daarom geef ik je voorbeelden van verschillende manieren. De basis is dat je je eenzame gevoel niet wegdrukt maar laat opkomen, zodat je kunt gaan onderscheiden waar het over gaat.

1) Schrijvend -Schrijf over dat wat opkomt. Het hoeft niet mooi, alles is goed. Uiteindelijk komt het er dan vaak ‘uitrollen’. Lukt het niet goed, stel jezelf dan schrijvend vragen: hoe was die gebeurtenis voor mij? Waarin voelde ik me alleen? Wat zagen anderen niet van wat er in mij leefde?  Wat had me minder eenzaam gemaakt?

Madeleine had baat bij schrijven. Ze luisterde als het ware naar dat meisje van toen. Dat luchtte haar erg op, het gaf een diep gevoel van gekend worden.

2) Wandelend – Zoek tijdens een wandeling in de natuur naar symbolen voor je gevoel of eenzame situatie van destijds. Bedenk waarom dat symbool zo goed verbeeld wat jij voelde.

Paul ontdekte een waterplas met een spiegelend oppervlak als treffend symbool; het weerspiegelde de dingen, maar wat er zich onder het wateroppervlak bevond zag niemand. Het gaf duiding aan hoe hij zijn eenzaamheid beleefde.

3) Creatief – Maak 5 foto’s die de sfeer van je alleen-zijn illustreren. Of schilder het, een collage maken kan ook. Als muziekliefhebber kun je een playlist van muziek maken die je doet denken aan dat gevoel van eenzaamheid wat je vroeger hebt ervaren.

Rob was het incident rondom de auditie vergeten. Door muziek te zoeken die precies paste bij zijn gevoel, brak het ineens door. Er ging hem een lichtje branden. Ineens zag hij het lege perron met de telefooncel weer voor zich, waar hij gebeld had.

Ik snap mijn eenzaamheid. Hoe nu verder?

Waarschijnlijk weet je nu beter waar je eenzaamheid over gaat. Maar wat moet je met die informatie en met dat verdrietige gevoel uit het verleden? Ga op zoek naar de passende voeding. Dat is even zoeken:

Miste je persoonlijke betrokkenheid? Dan wordt je niet minder eenzaam van hordes oppervlakkige vriendschappen of van een menigte op een festival. Je hebt dan behoefte aan vriendschappen die zich op dat diepere niveau bewegen. Ga ernaar op zoek, bouw ze op, neem de tijd om op dit punt te groeien.

Kwam jouw alleen-zijn doordat niemand zag wat er achter jouw glimlach speelde? Dan helpen vrienden met wie je leuke dingen doet misschien niet zo goed om je eenzaamheid te helen. Maar wel lieve vrienden die verder kunnen kijken dan jouw lach.
Daarnaast, leren zonder glimlach te vertellen aan anderen hoe het werkelijk met je gaat helpt je verder.

Heb je je als enigst kind alleen gevoeld omdat de gesprekken nooit goed aansloten op jouw belevingswereld? Zat je er vaak maar wat bij? Dan verdwijnt die eenzaamheid niet door om het even welke vriendengroep. Je hebt behoefte aan mensen die ook graag bezig zijn met waar jij warm voor loopt, die dezelfde passie delen, met wie je kunt uitwisselen over gedeelde interesses. Daar een paar van in je leven hebben maakt dan een verschil.

Vertel aan anderen over de achtergrond van je eenzaamheid. Rob deelde de gebeurtenis rondom de auditie met een goede vriend. Hij reageerde meelevend en dat hielp hem verder. Terwijl ‘stappen met de jongens’ zijn eenzaamheid niet kon verdrijven.

 

Rouwen is voorwaarde voor helen. Hoe?

Naast jezelf begrijpen en voorzien van passende ‘voeding’ is er nog iets anders nodig: het verdriet verwerken rondom het alleen-zijn van toen. Want als je die nog onverwerkt in jou laat zitten, zal het om aandacht blijven vragen: namelijk door jou je eenzaamheid van toen te laten voelen. Steeds weer.

Hoe doe je dat, verwerken van verdriet? Het gaat erom dat je tijd neemt om te rouwen, simpel gezegd is dat de pijn ervaren die je destijds hebt opgelopen. Niet leuk! Maar heel heilzaam, je gaat er echt de vruchten van plukken. Ik leg het je uit.

Verdriet die opkomt kun je op twee manieren benaderen: wegdrukken, (afleiding zoeken, relativeren) of je kunt er voor open staan om het te doorvoelen. Dat laatste is niet makkelijk, want onze vaste reflex is meestal: auw, snel weg. Maar geef het aandacht, verduur het. Ook hier geldt, zoek naar een manier om het te laten flowen: schrijf erover, zoek gedichten erbij, muziek, teken erover, zoek kleuren voor je mood. Maakt niet uit hoe, maar laat het een tijdje bestaan. Laat je emoties stromen die omhoog komen.

Een voorbeeld: Paul kon moeilijk bij zijn gevoel komen. In de natuur en spelend op zijn gitaar was het alsof er een deur openging naar het verdriet van destijds. Zo kon hij het doorvoelen en ermee bezig zijn.

Rouwen is pittig. Maar het geeft erkenning aan wat je te dragen had en dat geeft opluchting en rust. Best logisch eigenlijk. Je zult merken dat geleidelijk de intensiteit gaat afnemen.

 

Begrijpen, voeden, verwerken

Kort gezegd: Ga op zoek naar de verborgen achtergrond van je eenzaamheid. Begrijp wat je nodig hebt als antwoord op jouw specifieke gevoel van alleen-zijn. Rouw over wat naar boven komt.  Zoals mijn tienerzoon zegt; ‘het is even grieven’. De eenzaamheid wordt dan minder scherp en uiteindelijk ga je rust voelen.

Je beloning voor dit pittige werk is dat je weer volop kunt genieten van de mensen om je heen! En zij van jou.

 

---

Vaker uitleg krijgen?

Wil je vaker uitleg krijgen hoe om te gaan met eenzaamheid, onzekerheid, spanning en andere dingen die van binnenuit komen? Op deze site vind je allerlei blogs die je kunt lezen.  Of schrijf je hier in op mijn mails, dan ontvang je ze automatisch in je mailbox